Nieuws 12 april 2018
Vandaag gaat het bij Radio 1 en het NOS Jeugdjournaal over stress en burn-outs bij kinderen. Kinderen kunnen last hebben van stress: het niet aan kunnen van (prestatie)druk op school, de sportclub en/of thuis. Dit kan leiden tot oververmoeidheid, slecht slapen, buikpijn, hyperventileren en zelfs depressies. Deskundigen maken zich zorgen. NCJ adjunct-directeur Frans Pijpers en professor Frans Feron van de Universiteit in Maastricht werken daarom aan een onderzoek naar stress bij kinderen (Early Life Stress). ‘We merken dat kinderen last hebben van stress, veel stress. Maar hoeveel kinderen precies last hebben van die prestatiedruk weten we niet.’ Aldus Frans Pijpers vanmorgen bij Radio 1.
Malou Petter van het NOS jeugdjournaal ging op bezoek bij Fleur (12 jaar), zij liep twee jaar geleden helemaal vast.
Het begon bij Fleur met hard werken. Teleurstelling als er iets niet lukte en dan toch nog maar wat harder werken om het goed te maken. “Ik ging steeds vroeger opstaan, soms al om 06.00 uur, zodat ik om 08.00 uur klaarstond om naar school te gaan.” Fleur raakte overspannen. Ze was toen nog maar 9 jaar. Intussen gaat het beter. Maar wat haar is overkomen, overkomt steeds meer kinderen, zegt het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid (NCJ).
Fleur vertelt: ‘Het was eigenlijk twee weken voor de zomer en we zeiden nee dit kan niet meer zo. Toen heeft mijn moeder met de juf heel lang gepraat en toen hebben we afgesproken dat ik voor die dag thuis zou blijven. En dat ik geen toetsen meer zou krijgen. Even geen druk. Toen zeiden ze dat ik overspannen was, maar ik zou eerder zeggen dat ik gewoon tijdstress had ofzo. Dat is een leukere term bij wijze van.’
Fleur moest en zou van zichzelf naar het VWO, een druk die kinderen vaker voelen terwijl dat niet zou moeten zeggen deskundigen. Inge Oreel (NCJ adviseur) vertelt: ‘Daar maken we ons zorgen over. Vroeger was het zo dat je bijvoorbeeld alleen heel erg goed was op school, en dan wat minder op sportgebied of met vriendjes. En nu moet je eigenlijk meteen alles goed doen. En volgens mij is dat een hele belangrijke reden waarom steeds meer kinderen te veel druk ervaren.’
Lees het volledige artikel op NOS.nl >
Lees het artikel van het jeugdjournaal ‘Veel kinderen hebben last van stress’ >
Beluister ook het radio interview van Radio 1 met Frans Pijpers (adjunct-directeur van het NCJ) over dit onderwerp. ‘Het is belangrijk dat kinderen leren omgaan met stress.’ Beluister het gehele radio-item
Adjunct-directeur Frans Pijpers van het NCJ is in samenwerking met de Universiteit van Maastricht zelf onderzoek gestart naar stress bij kinderen. Hieronder beantwoordt Frans een aantal vragen over dit onderwerp:
Waarom een onderzoek naar stress bij kinderen?
Early life stress (ELS) heeft grote impact op de ontwikkeling van kinderen en op de gezondheid op volwassen leeftijd. Er is in Nederland wel wat onderzoek gedaan naar stress bij kinderen, maar de biologische invalshoek wordt weinig meegenomen. Dit terwijl in Amerikaans onderzoek blijkt dat er een verklaringsmodel kan zijn over hoe stressoren zich vertalen naar ziekte en ongezondheid. Daarnaast lijkt ELS een aangrijpingspunt voor de JGZ Preventieagenda.
Hoe wordt onderzoek gedaan en met wie?
We doen onderzoek naar Early Life Stress (ELS) middels een uitgebreid literatuuronderzoek naar de gevolgen van Early Life Stress in het algemeen en naar de werking bij de specifieke thema’s van de JGZ Preventieagenda (kindermishandeling, armoede, schoolverzuim). Daarnaast wordt ook onderzocht naar wat bekend is over preventiemogelijkheden. Dit onderzoek wordt uitgevoerd in samenwerking met professor Frans Feron van de Universiteit van Maastricht.
Welke cijfers zijn er over stress bij kinderen? Wat weten we al?
Wat we al weten is dat veel stressvolle ervaringen in de kindertijd, vooral in de eerste 1000 dagen van het leven, kan leiden tot aandoeningen in het gehele lichaam. In de hersenen zelf, en ook tot verslaving, obesitas, diabetes, hart- en vaatziekten, darmproblemen. Het stressnetwerk helpt een organisme zich aan te passen aan uitdagingen en een veranderende omgeving. Het staat daarom in verbinding met het gehele lichaam. Het stressnetwerk ontwikkelt zich het hardst in de eerste 1000 dagen vanaf de conceptie en in de puberteit.
Wanneer wordt een eerste publicatie uitgegeven van dit onderzoek?
Naar verwachting wordt er na de zomer een eerste rapport over Early Life Stress gepubliceerd.
Sommige kinderen ervaren zelfs zoveel stress dat ze zich ziek melden op school. De gevolgen van kinderen die langdurig niet op school zijn omdat ze ziek zijn, zijn groot. Om die reden heeft de JGZ een actieplan schoolverzuim opgesteld. Het actieplan schoolverzuim is onderdeel van een sectorbrede JGZ Preventieagenda, waarbij actieplannen worden opgesteld voor het tegengaan van drie hardnekkige, maatschappelijke problemen: Schoolverzuim, Kindermishandeling en Armoede.
Lees meer over de JGZ Preventieagenda
Voor vragen over stress bij kinderen of Early Life Stress (ELS) kun je contact opnemen met Frans Pijpers via fpijpers@ncj.nl.
Werk jij op het consultatiebureau en vraag jij je ook weleens af of het anders kan? Bekijk dan deze sessie van het innovatiecafé en laat je inspireren door de collega’s van de JGZ uit Groningen met hun Peuterplein consult.
NCJ en Nictiz hebben registratie-elementen voor het PHB uitgewerkt tot een eerste release (alfarelease) van de registratieset PHB. Tot 20 januari is het mogelijk om hier feedback op te geven.
Herken het meest voorkomende verkoudheidsvirus bij kinderen: het RS-virus. Nu beschikbaar: een chatbot om snelle, betrouwbare antwoorden te geven.