Wat kan jij doen?
Als je werkt met (aanstaande) ouders en/of jeugdigen is het belangrijk om structureel aandacht te hebben voor het opvoedvertrouwen, de ouderschapsbeleving en het welzijn van ouders. Door aan te sluiten bij ouders en te investeren in het ouderschap kun je als professional een vanzelfsprekende partner worden om vragen, onzekerheden of frustraties rondom het ouderschap te bespreken.
Uit onderzoek van het lectoraat Ouderschap en Ouderbegeleiding blijkt dat ouders vinden dat hun eigen deskundigheid onvoldoende wordt meegenomen in gesprekken met professionals. Dit maakt ouders onzeker en het zorgt ervoor dat zij niet altijd de hulp vragen en krijgen die zij nodig hebben. In verbinding zijn met ouders vraagt om een belangrijke inzet van professionals:
- Stel het proces van de ouder centraal – naast het proces van het kind.
- Professionele nabijheid in plaats van professionele afstand: Geef ruimte aan het ‘menselijke’ van jezelf en van de ander.
- In verbinding zijn met jezelf. Als je zelf geraakt wordt vanuit je eigen ervaringen, kan dat effect hebben op de verbinding. Wees alert op wat er gebeurt waardoor je de verbinding niet verliest.
- Jezelf zien en serieus nemen als instrument. Jezelf kennen (wat is van mij, wat is van de ander).
- Continu afstemmen, nieuwsgierig zijn en vragen stellen.
Ouders vinden het vaak fijn als ze af en toe stoom kunnen afblazen, even kunnen klagen of samen verwachtingen managen. Zo voorkom je dat gevoelens te hoog oplopen. Als professional mag je impliciet suggestieve vragen stellen om ouders uit te nodigen dit te gaan doen. Het kan helpen om eerst even het kind te ‘parkeren’ en in te gaan op de ouder: Hoe gaat het vandaag met je, wat vind je belangrijk, waar zit je zorg?
Ouderschap maakt kwetsbaar
Voor iedere ouder kan het spannend zijn om met een professional in gesprek te gaan over hun kind. Het is belangrijk om eerst een goede vertrouwensband op te bouwen met de ouder. Om goed zicht te krijgen op de situatie gaat het om de achterliggende vraag: waarom reageert en gedraagt deze ouder zich in deze situatie op deze manier? Je vraagt daarmee de ouder om uit zijn/haar comfortzone te komen. Dit kan gepaard gaan met specifiek gedrag. Zo kan de ouder boos reageren of zich juist terugtrekken en stil worden. Dit gedrag heeft ook effect op jou als professional. Om adequaat te reageren op deze ouder en de verbinding te houden of terug te pakken zullen ook professionals uit de comfortzone moeten treden.
Toegevoegde waarde
Het is belangrijk om van toegevoegde waarde te zijn voor de ouder in het proces van het ouderschap. Dat kan onder meer op de volgende aspecten:
- Het kunnen reflecteren op de rol van ouder.
- Zich comfortabel voelen in het ouderschap.
- Vergroten van de samenwerking tussen ouders.
- Vergroten van goede ouderervaringen.
- Versterken van het sociale netwerk van de ouder.
Professionals die zich écht bekommeren om de opvoeding van kinderen moeten zich ook echt bekommeren om het welzijn en de ‘uitrusting’ van de ouders van deze kinderen.
