Eerder dit jaar informeerden we jullie over de geplande landelijke invoering van Van Wiechen Continu (VWC) als de nieuwe standaard voor het Van Wiechenonderzoek. Met deze methode wordt de ontwikkeling van kinderen tot 4 jaar gemonitord. In het eerdere nieuwsbericht deelden we hoe VWC tot stand is gekomen, waarom het NCJ voor VWC heeft gekozen en welke voorbereidingen werden getroffen. Hierbij een update over de voortgang.
In dit nieuwsbericht deelden we hoe VWC tot stand is gekomen, waarom het NCJ voor VWC heeft gekozen en welke voorbereidingen werden getroffen.
Waarom is gekozen voor een landelijke implementatie van VWC?
De jeugdgezondheidszorg (JGZ) streeft ernaar steeds beter aan te sluiten bij ouders en jeugdgezondheidszorg op maat te bieden, zoals beoogd in het Landelijk Professioneel Kader (LPK). Met Van Wiechen Continu (VWC) kan de professional aansluiten op de ontwikkelingsfase van een kind. Daardoor kan beter worden ingespeeld op vragen van ouders en kunnen ouders beter gesteund worden bij het volgen en stimuleren van de ontwikkeling van hun kind. Door toepassing van het LPK komen de momenten van contact tussen de JGZ en ouders minder vast te staan. VWC sluit hier naadloos op aan.
Wat is VWC ook alweer?
Bij het Van Wiechenonderzoek kijken we naar mijlpalen in de ontwikkeling van kinderen. Ongeveer 95% van de kinderen kan op een bepaald moment (de ‘oude’ contactmomenten) een Van Wiechenkenmerk goed uitvoeren. Als een kind dat niet kan, kan dat wijzen op een ontwikkelingsachterstand. Bij VWC gebruiken we de Van Wiechenkenmerken die passen bij de ontwikkelingsfase van het kind. We vragen ouders: “Kun je iets vertellen over de ontwikkeling van je kind?”, waarna we met ons gesprek en onderzoek aansluiten bij wat het kind en ouders nodig hebben. Dankzij onderzoek van TNO weten we namelijk de leeftijdsverdeling (p-waarden) van alle Van Wiechenkenmerken. Samen met ouders bekijken we waar hun kind staat, welke ontwikkelingsstappen eraan komen en hoe de voortgang is.
VWC vraagt van professionals nog meer om over de ontwikkeling en de Van Wiechenkenmerken in gesprek te gaan met ouders. Hierover kun je lezen in de rubriek “In gesprek met ouders”. Door het gebruik van het VWC-schema kunnen niet alleen kinderen met een achterstand, maar ook kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong eerder in beeld komen bij de JGZ. Om professionals te ondersteunen hebben we een brochure ontwikkeld.
Waar staan we nu?
Begin 2024 zijn alle JGZ-managers geïnformeerd over VWC. De meerwaarde van VWC en de noodzaak om het te implementeren in het kader van het LPK werden breed erkend. In diezelfde periode heeft het NCJ, in samenwerking met TNO, een implementatiewerkgroep opgericht. Deze werkgroep bestaat uit professionals van pilotorganisaties, leden van de Landelijke Expertgroep Ontwikkelingsonderzoek (LEO) de NSPOH en TNO.
Daarnaast is een informatief webinar ontwikkeld en gedeeld met Van Wiechen-instructeurs. Tijdens een aansluitende sessie konden zij vragen stellen. Om praktische ervaring op te doen, is vervolgens een praktijktest georganiseerd, waaraan ongeveer twintig VWO-instructeurs deelnamen. Ze kregen vragen mee over onderwerpen als de veranderingen in de gespreksvoering, de belemmeringen bij de toepassing, de informatie die ze tijdens het consult op het scherm willen kunnen zien, en over wat zij als VWO-instructeur nodig hebben om hun collega’s effectief te trainen in VWC.
De bevindingen uit de pilots en de praktijktest zijn meegenomen in de verkenning hoe VWC het beste in de praktijk geïmplementeerd kan worden. Dit heeft geresulteerd in een concept van de gebruikersinterface, die in januari ter beoordeling zal worden voorgelegd aan de LEO, evenals aan alle deelnemers van de implementatiewerkgroep en de praktijktest.
Tijdslijn VWC
Randvoorwaarde voor het werken met VWC is dat het DDJGZ het werken volgens VWC ondersteunt. Hiervoor moet de user interface worden aangepast. De JGZ-organisaties en/of de gebruikersgroepen van de verschillende DDJGZ applicaties zullen hun leverancier hiervoor de opdracht moeten geven. Ook zullen ze met hun leverancier af moeten stemmen over de prioriteit van deze wijziging.
Tegen de tijd dat de user interface wordt aangepast, moet iedereen geschoold zijn. In 2025 wordt gestart met het verspreiden van het VWC-gedachtegoed en het trainen van professionals. Er wordt momenteel nagedacht over hoe dit zo effectief en kostenefficiënt mogelijk kan worden georganiseerd.
Een wetenschappelijke publicatie, waarin TNO onderbouwt en laat zien waarop de referentiewaarden (de percentages kinderen die de Van Wiechenkenmerken op een bepaalde leeftijd laten zien) van VWC gebaseerd zijn, wordt in het tweede kwartaal van 2025 verwacht.