In Nederland hebben 2,5 miljoen mensen van 16 jaar en ouder moeite met lezen, schrijven en/of rekenen. Dat staat gelijk aan ongeveer 1 op de 6 mensen. Laaggeletterdheid is gerelateerd aan gezondheidsproblemen. Laaggeletterden hebben vaker last van bepaalde ziekten en aandoeningen, zoals astma, diabetes, kanker, hartinfarcten en psychische problemen. Als kwetsbare ouders zo vroeg mogelijk begeleiding en ondersteuning krijgen, kan het kind alsnog een goede start krijgt. Bovendien heeft dit positieve gevolgen voor de gezondheid van de ouder en zijn of haar maatschappelijke participatie.
De Stichting Lezen & Schrijven en het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid (NCJ) hebben het project ‘Op weg naar een geletterde generatie’ ontwikkeld met als doel de intergenerationele overdracht van laaggeletterdheid een halt toe te roepen. Daarbij hebben drie JGZ-organisaties zich, elk op eigen wijze, ingezet om taalontwikkeling voor en door ouders te stimuleren. Deze organisaties (Volksgezondheid Utrecht, GGD Zaanstreek-Waterland en GGD Gelderland-Midden) hebben in 2019 in de praktijk verkend hoe preventie, vroegsignalering en aanpak van laaggeletterdheid bij ouders en kind structureel een plek kan krijgen binnen de werkwijze van de JGZ. Tijdens de slotbijeenkomst op 21 januari 2020 hebben zij hun ervaringen gepresenteerd en zijn de geleerde lessen besproken:
- De geformuleerde contextgerichte vragen ondersteunen JGZ-professionals om over laaggeletterdheid in gesprek te gaan met ouders.
- Het twee-weken gesprek is een goed moment om over laaggeletterdheid met ouders in gesprek te gaan.
- Het geven van informatie en scholing vergt structurele aandacht.
- Het realiseren van contact en samenwerking tussen de JGZ en de regionale/lokale taalnetwerken is een belangrijke ontwikkeling voor het bevorderen van taalstimulering voor en door ouders.
- Inbedding in landelijke richtlijnen, interventies en methodieken is een goede manier om taalstimulering structureel een plek te geven in de JGZ-werkwijze.
Het NCJ heeft een toolkit met hulpmiddelen rondom taalontwikkeling voor de JGZ uitvoeringspraktijk ontwikkeld. Bekijk hier de toolkit
In de toekomst zetten het NCJ en Stichting Lezen & Schrijven, samen met JGZ-organisaties, taalnetwerken en andere betrokkenen graag verdere stappen ‘op weg naar een geletterde generatie.’
Bekijk ook: