In september 2018 lanceerde de minister van VWS het landelijke actieprogramma ‘Kansrijke Start’. Een kansrijke start voor zo veel mogelijk kinderen gaat ons allemaal aan: de kinderen zelf, hun ouders, zorgprofessionals, de overheid, de samenleving. Daarom is het actieprogramma Kansrijke Start in het leven geroepen. Deze maand bestaat het programma 5 jaar. In de jubileumweek van 30 oktober tot en met 3 november 2023 wordt hieraan op verschillende plekken aandacht gegeven. NCJ-adviseur Petra Kletter, projectleider Kansrijke Start, blikt in dit artikel terug op 5 jaar Kansrijke Start.
Bekijk de agenda van ‘Kansrijke Start 5 jaar: Maak het verschil!’
“We mogen vaker trots zijn op wat goed gaat”
‘Vanuit het NCJ vroegen we met de JGZ Preventieagenda sinds 2016 al veel aandacht voor de pijlers hechting, ouderschap, weerbaarheid en gezondheid om te strijden tegen maatschappelijke uitdagingen als kindermishandeling, schoolverzuim en armoede. Ik weet het daarom nog goed toen aan het begin van mijn NCJ-loopbaan het actieprogramma Kansrijke Start werd gelanceerd. Er waren veel overeenkomsten met onze JGZ Preventieagenda en bovendien was er een enorme urgentie bij velen om samen te werken aan een kansrijke start voor elk kind. Ik was hierdoor ook meteen benieuwd en nieuwsgierig naar wat de JGZ-collega’s in het land aan het doen waren. Daarom kwamen we begin 2019 bij het NCJ samen met de staf- en beleidsmedewerkers tijdens het JGZ Kennisnetwerk. Samen met onze landelijke partners van het College Perinatale Zorg (CPZ) en Pharos inventariseerden we welke ambities en mogelijkheden de aanwezige JGZ-organisaties zagen binnen Kansrijke Start. Dit leverde toen deze inventarisatielijst op. Veel van de ambities zijn gehaald of staan nog. Verschillende JGZ-organisaties hebben anno 2023 ook prachtige tools ontwikkeld en zetten zich met hart en ziel in voor Kansrijke Start. Dat deden ze overigens al en dat zullen ze ook blijven doen, los van het actieprogramma.’
‘Nu in 2023 en een aantal bijeenkomsten, onderzoeken en handreikingen verder, ben ik trots op de kansen die de meeste JGZ-organisaties hebben gepakt. Begin dit jaar hebben we een vragenlijst uitgezet waarin we vroegen naar de profilering van de JGZ binnen de lokale coalities Kansrijke Start. Daarover gingen we tijdens een werkmiddag in gesprek met JGZ’ers die zich met Kansrijke Start bezighouden.’
‘We nemen de grootste wens die vanuit de deelnemers aan ons is meegegeven mee: een duurzame borging van Kansrijke Start zodat we er samen met onze partners voor zorgen dat kinderen daadwerkelijk de best mogelijke start hebben en dat (aanstaande) ouders zich gesterkt en gesteund voelen in het ouderschap.’
Zorg redt levens, preventie generaties
‘Inzetten op een duurzame borging van Kansrijke Start betekent dat wij vanuit het NCJ inzetten op preventie, vakmanschap en slim samenwerken. Dit doen we onder andere door het werken met effectieve interventies in de JGZ te stimuleren, maar ook door jaarlijks onderzoek te doen naar actuele onderwerpen zoals geldzorgen bij professionals en (aanstaande) ouders. Om zo aan de landelijke en lokale politiek en aan andere relevante stakeholders een reëel verhaal te kunnen (blijven) vertellen over wat jullie dagelijks in de praktijk tegenkomen.‘
‘Verder houden wij aandacht voor maatschappelijke thema’s die spelen tijdens de eerste duizend dagen. Bestaanszekerheid is een van die thema’s. Het NCJ heeft in de afgelopen jaren onder andere meegewerkt aan de handreiking ‘Omgaan met armoede in de jeugdgezondheid’ (voor professionals in de geboorte- en jeugdgezondheidszorg) waarin ook expliciet aandacht is voor de eerste duizend dagen.’
‘Daarnaast zijn er diverse kennisdossiers, activiteiten en ontwikkelingen waar we trots op zijn en waar we aan blijven bouwen, samen met de JGZ’:
‘Preventie en het ondersteunen van gezinnen, ook in de eerste duizend dagen, is de core business van de JGZ. Ik weet zeker dat de JGZ zich, vanuit haar unieke positie en contact met gezinnen en hun waardengedreven vakmanschap, zal blijven inzetten voor de beste jeugdgezondheid voor elk kind. ‘En dat zal ik ook doen! Samen maken we het verschil!’
Bekijk ook: