Weerbaarheid

Over weerbaarheid

Het is niet eenvoudig om een sluitende definitie over weerbaarheid te vinden. Er zijn verschillende stromingen in het denken over weerbaarheid en ook de aanvliegroute (van waaruit is een stroming bezig met weerbaarheid) is bepalend voor hoe het begrip gedefinieerd wordt. Weerbaarheid wordt veel geassocieerd met termen als veerkracht, zelfvertrouwen en assertiviteit. Iemand die veerkrachtig, vol zelfvertrouwen en assertief is zal weinig problemen ervaren met weerbaarheid. Deze drie termen komen voort uit de psychologische basisbehoeften (Deci/Ryan, 2002): (relationele of sociale) verbondenheid, competentie en autonomie. De universele wil om je als mens te verhouden tot de mensen om je heen, de wens om te ervaren ergens goed in te zijn en de drang om regie over het eigen leven te ervaren.

Onze definitie van weerbaarheid

Vanuit de verschillende theoretische beschouwingen kan dan deze definitie gevormd worden:
In staat zijn met de eisen van de samenleving om te gaan, zelfstandig keuzes te kunnen maken en met tegenslagen om te kunnen gaan.

Veerkracht, zelfvertrouwen en assertiviteit

Als het over weerbaarheid gaat komen de termen veerkracht, zelfvertrouwen en assertiviteit vaak ter sprake. Deze drie termen samen vormen de inhoud van een weerbare jeugdige. Veerkracht ontstaat als een jeugdige in staat is te reageren op situaties in zijn omgeving, tegenslag, teleurstelling, verlies. De mate waarin je in staat bent om met deze situaties om te gaan bepaalt je veerkracht.

Zelfvertrouwen gaat over de mate waarin je in staat bent keuzes vanuit je zelf te maken. Te gemakkelijk meegaan in de eisen uit de omgeving is een risico voor gebrek aan zelfvertrouwen. Weinig zelfvertrouwen kan leiden tot faalangst, perfectionisme en keuzestress.

Assertiviteit heeft te maken met de vaardigheid om je eigen wensen, gedachten en gevoelens naar anderen goed te kunnen verwoorden. Een assertief persoon doet dit vanuit zichzelf, heeft grip op zijn emoties en houdt rekening met de ander.

Weerbaarheid kan gezien worden als de optelsom van deze drie begrippen.