Vorige week is de Tweede Kamer met een Kamerbrief geïnformeerd over de stand van zaken rondom thuiszitters en de ambitie dat er vanaf 2020 geen enkele leerling langer dan 3 maanden thuiszit. Naast de verzuimcijfers werd ook een reactie gegeven op het advies van Marc Dullaert, aanjager van het thuiszitterspact. Het NCJ betreurt dat niet alle adviezen uit het rapport van Marc Dullaert door de ministers overgenomen worden.
Lees en download de kamerbrief en het advies van Marc Dullaert >
Liever preventie dan probleemoplossend
Niet alle adviezen uit het rapport van Marc Dullaert worden door de ministers Slob, de Jonge en Dekker overgenomen, zoals bijvoorbeeld advies met betrekking tot preventie en het ontzorgen van scholen (door het opheffen van het verschil tussen geoorloofd en ongeoorloofd verzuim). Ook is in de brief niet opgenomen hoeveel leerlingen thuiszitten met zorgelijk ziekteverzuim. De ministers geven wel gehoor aan het advies van Marc Dullaert om de ‘Doorzettingsmacht’ te regelen. Met de ‘Doorzettingsmacht’ spreken gemeenten en samenwerkingsverbanden af welke partij bepaalt welk onderwijs of welke zorgplek voor een kind passend is. De ‘Doorzettingsmacht’ is de laatste stap in het proces bij het zoeken naar een passende oplossing voor de leerling.
Het NCJ ziet veel meer kansen in de preventieve adviezen van Marc Dullaert. Een gemeente heeft nu ook al veel mogelijkheden (leerplichtwet, Jeugdwet, onderwijswetgeving en de Wet op de Publieke Gezondheid) om knopen door te hakken. Door vroegtijdig in te grijpen en ouders en jongeren een belangrijke rol toe te wijzen voor duurzame oplossingen zou de doorzettingsmacht veel minder vaak nodig zijn.
Om eventuele samenwerkings- of stelselgebonden hobbels te overbruggen zou het goed zijn om aan het OOGO (Op Overeenstemming Gericht Overleg, waarbij op dit moment gemeente en het samenwerkingsverband passend onderwijs om tafel zitten) de Jeugdgezondheidszorg toe te voegen.
Rol van JGZ
Kinderen en jongeren vallen op school niet zomaar uit en komen niet zomaar thuis te zitten. Niet aanwezig op school is een signaal en kan verschillende oorzaken hebben. Vanuit betrokkenheid en zorg om de leerling is actie vereist. School is de belangrijkste partij om zorgelijk verzuim te signaleren. School ziet immers of een leerling wel of niet aanwezig is. De JGZ is er om de school hierin te ondersteunen. Dit gebeurt onder andere door het geven van workshops aan mentoren. Ook helpen veel JGZ organisaties scholen om een goed verzuimprotocol op te stellen. De JGZ kan voor leerlingen die verzuimen en of thuiszitten van grote betekenis zijn.
De JGZ sector heeft op 16 februari 2017 een pledge ondertekend, waarin zij zich heeft gecommitteerd aan het actieplan Aanpak Schoolverzuim. Hierin bundelt zij haar krachten en legt verbinding met leerlingen, ouders, onderwijs, leerplicht en zorgaanbieders. Ook voeren 16 JGZ-organisaties M@ZL uit in 171 gemeenten. Op dit moment nog de enige bewezen effectieve interventie om ziekteverzuim aan te pakken.
Voor het overleg in de tweede kamer vroegen 7 landelijke organisaties, waaronder GGD GHOR Nederland en ActiZ, aandacht voor kinderrechten en het VN Verdrag Handicap. Zij boden aan tweede kamerleden een kleurplaat aan, om het recht van kinderen op onderwijs op maat in te kleuren.
JGZ Preventieagenda
Schoolverzuim is één van de drie thema’s van de JGZ Preventieagenda. Jaarlijks zitten vele leerplichtige leerlingen om diverse redenen thuis. Kinderen en jongeren vallen niet zomaar uit van school en komen niet zomaar thuis te zitten; verschillende oorzaken liggen hieraan ten grondslag. De JGZ kan voor deze leerlingen van grote betekenis zijn. Dit kan onder andere door te werken met evidence-based programma’s zoals M@ZL.
Meer weten over M@ZL?
Voor vragen over het ondersteunen van leerlingen bij ziekteverzuim kun je vanaf nu contact opnemen met het NCJ. Wil jij ook aan de slag met ziekteverzuimbegeleiding in jouw werkgebied? Of wil je een workshop ziekteverzuim bespreekbaar maken voor jouw mentoren? Neem dan contact op met Inge Oreel.