Nieuws 28 mei 2020
Ouders hebben elk een eigen visie op opvoeden. Opvallend is dat er een steeds groter wordende groep ouders, hun kind op ‘natuurlijke wijze’ wil opvoeden. Om bij deze groep ouders aan te sluiten is Jong JGZ (Careyn) in 2018 gestart met een pilot ‘Natuurlijk consultatiebureau’. Dit vergt een andere mindset en houding van de JGZ-professional maar de eerste vruchten van dit initiatief worden al geplukt. Dorrit volgt het leertraject ambassadeur jeugdverpleegkundige bij V&VN. Binnen dit leertraject schreef zij dit artikel over het Natuurlijk consultatiebureau.
Mijn naam is Dorrit Verzeijl en ik werk als stafverpleegkundige bij Jong JGZ. Een aantal jaren geleden kwam jeugdverpleegkundige Inge de Bie naar me toe, ze wilde graag een consultatiebureau op gaan zetten voor ouders met een natuurlijke kijk op opvoeden. Ze kreeg van veel ouders met een natuurlijke visie op opvoeden en opgroeien te horen dat zij zich niet konden vinden in de werkwijze van het consultatiebureau van de jeugdgezondheidszorg. Dat kon anders meende zij. Er is meer dan een jaar met staf, management, de jeugdverpleegkundige en de jeugdarts onderzocht hoe dit consultatiebureau vorm zou moeten krijgen. Voorwaarde was dat het basispakket jeugdgezondheidszorg het uitgangspunt zou blijven en dat het ‘Natuurlijk consultatiebureau’ onderdeel is van de reguliere jeugdgezondheidszorg. We kozen voor de naam ‘Natuurlijk consultatiebureau’, vanwege de holistische visie, de complementaire zorg die er wordt besproken en omdat het vanzelfsprekend is dat ouders met een andere kijk op opvoeden naar het consultatiebureau kunnen gaan.
Uiteindelijk zijn we september 2018 van start gegaan. De jeugdverpleegkundige, die inmiddels haar netwerk had uitgebreid en een opleiding had gevolgd, begon één dagdeel per week met haar ‘Natuurlijk consultatiebureau’. Tijdens dit dagdeel bezochten ‘natuurlijke ouders’ de jeugdarts en assistente. Op de website van Jong JGZ en Natuurlijke Ouders Breda en door verloskundigen werden ouders over de start van de pilot geïnformeerd. Ouders deden daarna via mond-tot-mond reclame de rest. Binnen de kortste keren zat het dagdeel dan ook volgepland.
Het ‘Natuurlijk consultatiebureau’ sluit aan bij de wens van ouders om vanuit een holistische visie naar het kind en gezin te kijken. Er is sprake van een gelijkwaardige professional-klantrelatie waarin de ouder en het kind centraal staan en de jeugdverpleegkundige als ondersteunende coach functioneert. De ouders hebben een actieve rol in het welbevinden en het veilig opgroeien van het kind. Reguliere adviezen worden, waar mogelijk en wenselijk, gecombineerd met evidence-based complementaire adviezen. Gedurende het eerste jaar is er geëvalueerd en klanttevredenheidsonderzoek gedaan bij de ouders.
Natuurlijk Ouderschap is de Nederlandse vertaling van de methodiek die internationaal bekend is als ‘Attachment Parenting’. Grondlegger van deze methode is de Amerikaanse kinderarts William Sears. Bij Natuurlijk Ouderschap staat de ontwikkeling van een goede hechtingsrelatie tussen ouder en kind centraal. Sears gaat ervan uit dat ouders de enige echte deskundigen zijn als het gaat om hun eigen kind. Om deze deskundigheid te verwerven, is het belangrijk dat ouders en hun kind elkaar zo goed mogelijk leren kennen. De ouders dienen de behoeften van hun kind te leren kennen en het kind moet erop kunnen vertrouwen dat zijn ouders zullen helpen om deze behoeften te vervullen. Hierdoor ontstaat hechting. En hoe beter de hechting, hoe beter de ouders en het kind elkaars signalen begrijpen en hoe meer het hele gezin kan floreren. Onvoorwaardelijk Ouderschap (OO) is een visie van Alfie Kohn, waarin ouder en kind respectvol en op een gelijkwaardig niveau met elkaar om gaan. Dit betekent onder andere dat er geen straf, beloningen of complimenten worden gegeven. Onvoorwaardelijk ouderschap legt de nadruk op het houden van je kind om wie hij is en niet om wat hij doet.
Goed luisteren en aansluiten bij de ouder blijft het belangrijkste in het contact. Dit is uiteraard op elk consultatiebureau het geval, maar aansluiten bij natuurlijke ouders vergt een andere houding ten opzichte van advisering van de professional en ook ervaring met en basiskennis van complementaire zorg is essentieel.
Elke ouder die het ‘Natuurlijk consultatiebureau’ bezoekt legt de nadruk anders. Dat vraagt zorg op maat van de professional. Er zijn ouders die zich volledig richten op het natuurlijk ouderschap, terwijl andere ouders vooral komen voor aanvullende adviezen op het gebied van voeding, waarbij informatie van het Voedingscentrum onvoldoende aansluit bij hun levenswijze. De ene ouder is heel stellig in het niet willen vaccineren, terwijl de ander het weer heel belangrijk vindt het Rijksvaccinatieprogramma (RVP) te volgen. Het ‘Natuurlijk consultatiebureau’ is een klankbord bij vragen/twijfels over vaccinaties binnen het RVP. Complementaire adviezen gaan bijvoorbeeld over het gebruik van wasbare luiers of het toepassen van ondersteunende gebaren bij horende kinderen, natuurlijke verzorgingsproducten, ondersteuning door warme wollen kleding, gebruik van olie ter ondersteuning bij slaapproblemen en vitamine C bij ziekte. Het natuurlijk consultatiebureau gaat uit van de vraag van ouders, geeft evidence-based informatie, waaruit ouders uiteindelijk zelf een keuze maken wat bij hen en hun kind past.
Door met ouders in gesprek te gaan over hun vragen en twijfels over vaccineren en op verzoek de mogelijkheden van complementaire ondersteuning bij vaccinaties te bespreken, zien we een lichte stijging in het vaccineren van deze kinderen. We hebben een hoge klanttevredenheid en bereiken gezinnen die anders geen gebruik zouden maken van de jeugdgezondheidszorg. Daarnaast hebben we een team dat gemotiveerd en bevlogen aan het werk is, omdat zij hun droom hebben kunnen verwezenlijken in het werk.
Uit de gehele regio West-Brabant melden ouders zich aan om het natuurlijk consultatiebureau te mogen bezoeken. Vooralsnog is het alleen toegankelijk voor ouders die wonen in de gemeente Breda.
De werkwijze van het natuurlijk consultatiebureau is geïntegreerd in Breda en we willen in andere regio’s van Jong JGZ het natuurlijk consultatiebureau verder gaan uitrollen in 2020/2021.
Heb je vragen of wil je eens brainstormen over het ‘Natuurlijk consultatiebureau’?
Bel of mail me gerust.
Dorrit Verzeijl
Ambassadeur jeugdverpleegkundige
Stafverpleegkundige Jong JGZ
Ziekenhuis CJG-er CJG Breda
E-mail: d.verzeijl@careyn.nl
Telefoon: 088 123 99 88
Werk jij op het consultatiebureau en vraag jij je ook weleens af of het anders kan? Bekijk dan deze sessie van het innovatiecafé en laat je inspireren door de collega’s van de JGZ uit Groningen met hun Peuterplein consult.
NCJ en Nictiz hebben registratie-elementen voor het PHB uitgewerkt tot een eerste release (alfarelease) van de registratieset PHB. Tot 20 januari is het mogelijk om hier feedback op te geven.
Herken het meest voorkomende verkoudheidsvirus bij kinderen: het RS-virus. Nu beschikbaar: een chatbot om snelle, betrouwbare antwoorden te geven.