Doen wat werkt! Triple P

In ‘Doen wat werkt’ worden verschillende JGZ-interventies, -methodieken of -instrumenten gedeeld. Deze maand vertelt Marion van Bommel (implementatieadviseur Triple P) over de interventie Triple P.

Over Triple P
Triple P (Positive Parenting Program) is een interventie voor ouders met kinderen van 0 tot 16 jaar. Triple P zorgt ervoor dat ouders beter kunnen omgaan met lastige opvoedsituaties, meer zelfvertrouwen krijgen en dat stress afneemt. Triple P gaat uit van de kracht van ouders en traint hen om zelfstandige probleemoplossers te worden. Zodat ze ook na de interventie de bereikte resultaten vast kunnen houden en niet afhankelijk worden van professionele hulp. Triple P biedt ouders opvoedstrategieën en vaardigheden, waarbij ouders zelf kunnen inschatten wat voor hen relevant is.  

Triple P is beschikbaar op vijf niveaus, waarbij de interventie verschilt in intensiteit, doelgroep en aanbiedingsvorm (bijvoorbeeld individueel, in een groep of online). Zo is er een interventie voor ouders met gerichte opvoedvragen (bv. ‘Hoe zorg ik ervoor dat mijn kind ’s avonds direct gaat slapen?) tot algemene vragen (‘Ik wil graag dat de opvoeding minder een worsteling is en dat het bij ons thuis wat gezelliger is’). Er is ook een interventie voor gescheiden ouders die willen dat hun kinderen geen schade ondervinden van de scheiding, voor ouders van kinderen met overgewicht die een gezonde leefstijl willen ontwikkelen binnen hun gezin of voor ouders met een kind met een beperking.

Triple P kan uitgevoerd worden door elke professional die bekend is met de ontwikkeling van kinderen, het wordt dus niet alleen door pedagogen aangeboden. Dit maakt dat het een heel toegankelijk programma is voor alle ouders. Meer dan de helft van de JGZ-organisaties in Nederland heeft Triple P getrainde jeugdartsen of -verpleegkundigen.

Gebruikersoordeel over Triple P
In onderzoeken waar gevraagd wordt naar de ervaringen van ouders, blijkt het overgrote deel van de ouders tevreden tot zeer tevreden te zijn en zeggen zij Triple P aan te bevelen aan andere ouders. Ouders geven aan dat ze veel van het programma hebben geleerd. Ze voelen zich na de ondersteuning competenter en zelfverzekerder en hebben het gevoel de opvoeding beter aan te kunnen. Concrete voorbeelden die ouders geven:

• Ik heb veel inzicht gekregen in mijn eigen handelen. Ik zie nu wat mijn opvoedvalkuilen en opvoedkwaliteiten zijn.
• Ik ben blij met de concrete handvatten en praktische voorbeelden.
• Het lukt beter om rustig te blijven.
• Er is minder strijd door duidelijke afspraken te maken en grenzen te stellen.
• Daarnaast geven ouders aan blij te zijn met de mooie en praktische materialen (zoals tipsheets, werkboeken, DVD’s). En zijn ouders positief over de combinatie van werkvormen (tips, rollenspel, uitwisseling met andere ouders en mogelijkheid om het na te lezen in materiaal), dit maakt het makkelijker om thuis toe te passen.

Professionals over Triple P
Uit verschillende onderzoeken blijkt dat gemeenten, organisaties en professionals enthousiast zijn over Triple P. In een enquête onder ruim 400 getrainde professionals hebben we gevraagd wat het werken met Triple P hen oplevert. De meest gegeven antwoorden zijn:

• Voldoening en werkplezier. Professionals vinden dat ze ouders echt verder kunnen helpen. Het werkt motiverend om te zien dat ouders de regie weer terug kunnen krijgen.
• Tevreden ouders. De meeste ouders zijn erg enthousiast, omdat de rust weer terug komt in huis. 
• Tijdswinst. De structuur van het programma biedt houvast en helpt om hoofd- en bijzaken te scheiden. Er wordt doelgericht gewerkt en dit levert tijdswinst op.
• Professionaliteit. Het programma helpt om heldere en duidelijke adviezen te geven.
• Op een meer gelijkwaardige manier werken met ouders. Professionals adviseren minder en kijken meer samen met ouders naar wat er al goed gaat en waar verbetering mogelijk is. “OUDERS ZIEN DOOR JE MANIER VAN VRAGEN VAAK ZELF AL IN WAAR HET PROBLEEM LIGT”
• Duidelijk materiaal. Er is een duidelijke handleiding voor professionals en het ondersteunende materiaal voor ouders is een meerwaarde, zo kunnen ze het nog eens teruglezen.  

In gemeenten waar meerdere niveaus van Triple P zijn geïmplementeerd blijkt dat het de samenwerking en verwijzing tussen verschillende organisaties beter gaat en het voorkomt tegenstrijdige adviezen.

Onderzoek
Er zijn veel verschillende onderzoeken gedaan naar de effectiviteit van (één van de interventies van) Triple P, zowel in binnen- als buitenland. De meeste onderzoeken tonen aan dat Triple P zowel op korte als lange termijn effectief is in het versterken van competent ouderschap en het verminderen van emotionele en gedragsproblemen bij kinderen. In 2014 is een meta-analyse verschenen waarin een samenvatting wordt gegeven van het wetenschappelijke bewijs. Lees hier alle onderzoeken naar Triple P.

Ook zijn er sterke aanwijzingen voor het feit dat Triple P een kosteneffectief programma is. Uit Nederlands onderzoek blijkt dat Triple P niveau 4 in minder en kortere gesprekken dezelfde resultaten bereikt als gangbare zorg voor gezinnen met meervoudige problematiek. En in het rapport ‘Investeren in opvoeden en opgroeien loont!’ wordt doorgerekend dat de inzet van Triple P niveau 3 € 400,- oplevert per kind (door de preventie van gedrags- en opvoedproblemen op langere termijn en vermindering van maatschappelijke uitval).

Doorontwikkeling
Actuele ontwikkelingen, evaluaties etc.

De methodiek bestaat al 35 jaar, maar is constant in ontwikkeling. Er worden regelmatig nieuwe programmavarianten ontwikkeld en alle materialen worden regelmatig vernieuwd. Zo heeft Triple P heeft een online cursus ontwikkeld; de enige beschikbare evidence based opvoedcursus in Nederland. Ook zijn er recent verschillende tipsheets (informatiebladen voor ouders) gewijzigd, waardoor ze in lijn zijn met de JGZ richtlijnen. En zijn er verschillende producten ontwikkeld voor de ondersteuning van professionals, zoals een besloten website voor getrainde professionals, workshops van een dagdeel voor deskundigheidsbevordering en een digitale monitor voor het verzamelen en analyseren van voor- en nametingen.

Bijdragen?
Vanaf april 2018 staat de rubriek ‘Doen wat werkt’ vast in onze maandelijke NCJ nieuwsbrief. Deze rubriek laat je kennismaken met diverse, goed onderzochte interventies, methodieken of instrumenten voor de JGZ. Tip onze redactie door jouw interventie, methodiek of instrument te mailen naar Natascha Hensen via nhensen@ncj.nl.

Criteria:

• Het betreft een erkende interventie of methodiek;
• De interventie, methodiek of het instrument is onderzocht;
• Het wordt uitgevoerd door de JGZ;
• Het is mogelijk de interventie, methodiek of het instrument landelijk uit te rollen.

Bekijk ook:

• De website van Triple P 
• De website van positief opvoeden.