Eerste verpleegkundige kwaliteitsstandaard is gereed

Wat is de beste zorg aan een gezin met een ziek kind in zijn eigen omgeving? Of dat nu op school is, thuis of in het kinderdagverblijf. De eerste verpleegkundige kwaliteitsstandaard die vandaag is uitgekomen, geeft een antwoord op die vraag.

Veel ouders missen nu duidelijkheid over wat goede zorg aan zieke kinderen in de eigen omgeving omvat. Ook worstelen ze vaak met hun dubbelrol als ouder en als manager van de zorg van hun kind. Het aanbieden van een zorgcoach, het afnemen van een hulpbehoeftescan en het opstellen van een overkoepelend zorgplan kunnen daar bij helpen. De kwaliteitsstandaard is ontwikkeld in nauw en veelvuldig overleg met kinderverpleegkundigen, kinderartsen en ouders van kinderen die zorg in de eigen omgeving nodig hebben.

Bekijk de verpleegkundige kwaliteitsstandaard >

Ouders met een ziek kind dat in de eigen omgeving verpleegkundige zorg nodig heeft, hebben vaak te maken met meerdere hulpverleners en instanties. In de praktijk is het voor hen vaak onduidelijk wat ze van al die partijen kunnen verwachten. Op welke zorg en ondersteuning kunnen ouders rekenen? De belangrijkste aanbeveling van de Kwaliteitsstandaard is om de kinderverpleegkundige zorg te organiseren volgens de methodiek van het Medische Kindzorgsysteem (MKS). De hoofdpunten hiervan zijn:

• Gebruik van een verwijsboom: die helpt je bepalen onder welke wetgeving de zorg in de thuissituatie valt. En dus of die vergoed wordt.
• Gebruik van een hulpbehoeftescan: hiermee kun je in kaart brengen welke behoeften een kind, maar ook de rest van het gezin heeft. Kijk daarbij verder dan de verpleegkundige handelingen. Ouders, kinderen en gezinnen hebben ook andere behoeftes. Om met vriendjes te spelen. Om zich te ontwikkelen, op school bijvoorbeeld. En kinderen moeten natuurlijk ook veilig kunnen opgroeien.
• Maak een overkoepelend zorgplan. Dit geeft ouders en hun kinderen duidelijkheid over wat voor zorg ze kunnen verwachten. Ouders, kinderen en gezinnen moeten zelf kunnen bepalen hoe ze de zorg vorm geven. Een zorgcoach, bijvoorbeeld de kinderverpleegkundige, kan hen helpen door samen met hen te kijken naar hun behoeftes, en waar nodig de organisatie van de zorg op zich te nemen. Doel is ervoor te zorgen dat thuis alles goed is geregeld voor de zorg voor het kind. Zo hoeven ouders niet te veel bezig te zijn met de zorg regelen of de zorg geven. Tenzij ze dat zelf willen, natuurlijk.

Samen met de ouders en het kind

Gerda van Bergen, werkzaam in het Martini Ziekenhuis in Groningen en voorzitter van de afdeling kinderverpleegkunde van V&VN, was betrokken bij de ontwikkeling van de kwaliteitsstandaard en werkt al langer met het Medische Kindzorgsysteem: “Het belangrijkste wat ik mijn collega’s mee zou willen geven, is: begin niet met kijken naar wat jij een kind en gezin kunt bieden, maar naar wat zij nodig hebben. Daarom hebben we bij de ontwikkeling van de kwaliteitsstandaard ook nauw opgetrokken met organisaties die gezinnen met zieke kinderen vertegenwoordigen. En wat een gezin nodig heeft, verschilt echt per geval. Elke situatie is anders. Ouders weten vaak niet dat er voor hen qua zorg echt iets te kiezen valt. Maar dat is wel zo. Daar moet het gesprek tussen de kinderverpleegkundige en de ouders over gaan. Over wat zij nodig hebben, over wat bij hun gezin het beste past. Niet zelf voor hen gaan invullen dus, maar echt naast ze gaan staan. En je professionaliteit gebruiken om hen sterker te maken.”

Oplossing voor praktisch probleem

Met de verpleegkundige standaarden wil V&VN oplossingen bieden voor problemen waar verpleegkundigen, verpleegkundig specialisten en verzorgenden in de praktijk tegenaan lopen. Zij bepalen zelf samen met patiënten voor welke problemen er een kwaliteitsstandaard moet komen. Kwaliteitsstandaarden zijn bedoeld om hen te helpen de juiste keuzes te maken in de zorg en zo de best mogelijke zorg te leveren. Ze zijn gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek, de ervaringen van patiënten en hun naasten, en vooral ook op de kennis van verpleegkundigen, verpleegkundig specialisten en verzorgenden. Zij dragen de onderwerpen aan, bepalen welk onderwerp als eerste wordt opgepakt, en werken mee aan de ontwikkeling van de standaarden en zij zijn het die er in de praktijk mee gaan werken.

Kwaliteitsstandaarden

Sinds 2015 heeft V&VN, met subsidie van ZonMw, de regie over de ontwikkeling van nieuwe kwaliteitsstandaarden voor verpleegkundigen, verzorgenden en verpleegkundig specialisten. De Kwaliteitsstandaard voor het zieke kind en gezin die kinderverpleegkundige zorg nodig hebben in de eigen omgeving is de eerste van het V&VN Programma Kwaliteitsstandaarden die is opgeleverd. De ontwikkeling van deze kwaliteitsstandaard is uitgevoerd door Vilans, kenniscentrum voor de langdurende zorg en het Nederlands Centrum voor Jeugdgezondheid (NCJ).

Meer informatie

• Bekijk de themapagina over de kwaliteitsstandaard voor meer informatie

• Of lees de complete kwaliteitsstandaard (PDF 22 MB)