Er is werk aan de winkel. Het is in Nederland niet vanzelfsprekend dat alle kinderen gezond opgroeien. Gezond en betekenisvol opgroeien en kansengelijkheid staan onder druk. Uit de Gezondheidsmonitor Jeugd 2023 blijkt ook dat de jeugd minder positief is over hun gezondheid dan voorgaande jaren en dat de mentale gezondheid na corona nog niet is hersteld.
De verwoestende werking van de beste bedoelingen is overal zichtbaar. Inzichten van mensen, zoals Karen Heij (onderwijs), Jason Bhugwandass (jeugdbescherming) en Sharon Stellaard (jeugdzorg), ontsluieren voor ons de ongemakkelijke waarheid. Je kunt het niet ontkennen, ontkrachten, ontwijken. Hun inzichten delen de rake klappen uit aan het heersende beeld van wat goed onderwijs en/of zorg is; wat het juiste is om te doen. Versuft, verward en gedesoriënteerd zoekt men naar een nieuw houvast. Herwaarderen van wat het juiste is om te doen. Menswaardigheid weer vol in het licht zetten. Mensen zijn hier elkaars bondgenoten. Voortdurend maatschappelijk dialoog is de weg ernaartoe.
We weten het. Ruimte geven aan vertrouwen is een reële optie. Vertrouwen in jezelf, in elkaar en elkaars kunnen. Er zijn géén vaste normen die onze werkelijkheid fixeren. Dat weten we ook. De hallucinerende financiële normen, een ondoordringbaar woud aan product- en dienstcodes en de weinig met het maatschappelijk belang te maken hebbende inkoopnormen. We kunnen ze toetsen door het essentiële gesprek te voeren over wat het juiste en het goede is om te doen. Chronische schaarste aan geld, tijd en mensen bij maatschappelijke organisaties is dikwijls richtinggevend voor de inhoudelijke keuzes die gemaakt worden. Ook bij de overheid ontbreekt het evident aan een langetermijnvisie. Hoewel investeren in preventie loont én het fundament is onder de brede welvaart, ziet de overheid de urgentie hiervan niet en doet ze toekomstige generaties tekort. De rekening wordt later gepresenteerd. Wie dan leeft, wie dan zorgt, lijkt men in Den Haag te denken. In deze razende stilstand beginnen mensen in te zien dat de heersende normen wankelen.
Het moet en kan anders. Wij, de changemakers van het NCJ, zijn betrokken en nabij. De gezondheid van de jeugd en het veerkrachtig ouderschap zijn onze eerste, tweede en derde prioriteit. Onze dagelijkse praktijk hangt samen met onze strategische thema’s: betrokken gemeenschap, waardevol vakmanschap en kennisgedreven praktijk. Onze woorden doen ertoe, maar onze daden laten zien wie we echt zijn en waar we staan.
Tegenslag of pech temmen is net zoals een rivier proberen te temmen. Soms is het druk zijn, verlegen zijn, slim zijn, je vervelen, in slaap vallen tijdens de les, onzeker zijn, niet uit je woorden komen, geen fijne motoriek hebben, gewoon iets normaals waar je je geen zorgen over hoeft te maken en waarop dus geen verdere actie nodig is.
En ja, soms heb je pech en serieus tegenslag. Dat is erg moeilijk als het ons overkomt. Maar het is er nu eenmaal. Wil je ermee leren omgaan, dan moeten we als maatschappij ook daaraan ruimte geven. Dat lijkt in deze tijd ingewikkelder dan meegaan in het problematiseren en behandelen van individuele klachten. En toch zou dat de opdracht van de geboortezorg, de jeugdgezondheidszorg, het sociaal domein, de kinderopvang en het onderwijs moeten zijn.
Jij en ik, de ander wil gezien en niet vergeten worden. Niemand wil hulp. We willen gewoon grip op het leven dat we leven. Maak dus cirkels van preventie zodat kinderen en ouders niet in de hoeken verdwijnen en vergeten worden. Maak deze cirkels zodat er géén blinde hoeken professionals het zicht belemmeren in het doen van het goede, in het doen van het juiste. Maak cirkels van preventie zodat verbindingen niet onderbroken worden. Samen leven we. Laten we dan ook samenleven.
