Blog 17 februari 2023
Als jeugdverpleegkundige en verpleegkundig specialist met hart en ziel – ik was de eerste die de opleiding (Master Advanced Nurse Practice) vanuit de JGZ volgde 20 jaar geleden – valt het mij op dat op veel plekken in Nederland het werk van de verpleegkundig specialist nog veel te weinig bekendheid geniet. Daar breng ik graag verandering in door te vertellen over deze mooie functie in de jeugdgezondheidszorg.
In dit blog vertel ik over mijn werk in een wijk in Almere waar veel bewoners in armoede en een sociaal isolement leven. Dit zijn veelal jonge moeders met een niet-westerse migratieachtergrond. Dat was voor mij aanleiding om speciale ‘Groepsbureaus’ en ‘Mamapowergroepen’ te organiseren. Hier konden moeders van diverse nationaliteiten elkaar ontmoeten rond de mooie, maar ook kwetsbare, levensfase van het net moeder zijn. In mijn rol als verpleegkundig specialist kon ik hier in een gezellige, warme context mijn verpleegkundige en medische adviezen en tips geven over voeding, slapen, lastig peutergedrag, kinderziektes, etc. Maar er werd veel meer uitgewisseld: over hun leven in het algemeen en de moeilijkheden die ze ervaarden. Ook gingen de moeders elkaar helpen. Ze bloeiden vooral op door de (h)erkenning en de depressieve klachten namen af.
En vanuit die verbinding ontstonden ook allerlei buurtinitiatieven. Zo is er bijvoorbeeld door Vesna (een van de moeders) een wekelijkse ‘Moeder en kind inloop’ opgezet. Het concept loopt inmiddels al 15 jaar. In het begin steunde ik haar door regelmatig langs te komen en moeders vanuit het consultatiebureau naar haar door te verwijzen. Ook kwam Vesna met het initiatief om jaarlijks een ‘Ouder en kind Festival’ te organiseren, op het plein midden in de wijk. Er is zelfs een bestuur opgericht, bestaande uit wijkbewoners (moeders en vaders) die zorgen voor de continuïteit van deze activiteiten. En het mooie is dat ik als hulpverlener ben gevraagd om ook deel te nemen aan het bestuur.
Nu had ik laatst een vergadering met het wijkbestuur om het jaarlijkse Ouder en kind Festival te evalueren. Iedereen was zeer te spreken over de enorme betrokkenheid van de buurtbewoners op deze dag. Een van de nieuwe bestuursleden vroeg ons hoe wij het toch voor elkaar krijgen deze mensen te verbinden? Ons antwoord: geduld, ze zien en horen, ze betrekken op vlakken waar ze goed in zijn en ze hier ook voor complimenteren. En vooral gelegenheden creëren elkaar te ontmoeten. Vesna vulde dit aan: “Je hebt ook hulpverleners nodig die er echt voor je zijn, zich betrokken voelen en zich inzetten voor de wijk. Die continuïteit in het contact bieden, want hierdoor ontstaat vertrouwen. Wij boffen met jou dat jij al meer dan een generatie bij ons bent”.
In 2012 is er een filmpje gemaakt waarbij ik werd gevolgd tijdens mijn werk.
Als verpleegkundig specialist is het natuurlijk fijn om van cliënten deze positieve reacties terug te horen. Dan weet je ook zeker dat je werkwijze aansluit. Ik kom nog steeds heel veel vrouwen tegen voor wie de Groepsbureaus en Mamapowergroepen heel veel gebracht heeft. Niet alleen vriendinnen voor het leven, maar ook versterking van het ouderschap, plezier beleven met hun kinderen en iets betekenen voor de maatschappij. Ik hoop dat ik collega’s, managers en anderen hiermee kan inspireren. Als verpleegkundig specialist in de JGZ kan je echt een bijdrage leveren aan het verbeteren van de kwaliteit van leven van veel jonge, kwetsbare moeders en hun kinderen. Op zo’n manier dat zij dit ook weer kunnen doorgeven aan anderen. Dit kun je echter niet alleen. Daarvoor is ook veel samenwerking nodig onderling binnen je JGZ-team en met onder andere de huisartsen, kinderartsen, kinderfysiotherapeuten, logopedie, het Sociaal Domein en de GGZ.
Met dit blog heb ik jullie een voorbeeld gegeven van hoe je als verpleegkundig specialist in complexe zorgsituaties de moeders (en hun naasten) kunt ondersteunen. Niet alleen in hun autonomie en zelfmanagement, maar ook door hen te empoweren. En dat doe ik vooral door te verbinden.
Ingrid Brokx
Verpleegkundig specialist
Ingrid Brokx is meer dan 30 jaar werkzaam geweest in een van de gezondheidscentra in Almere voor de JGZ 0-4. Ze is net met pensioen, geniet van haar gezin en het oma zijn, maar is nog actief voor het wijkgebied Stedenwijk Almere. Daarnaast maakt ze deel uit van het Landelijk netwerk VS M&G en de commissie van ZonMw-richtlijnen.
Lees meer over Ingrid Brokx E-mailen
Versuft, verward en gedesoriënteerd zoekt men naar een nieuw houvast. Herwaarderen van wat het juiste is om te doen. Menswaardigheid weer vol in het licht zetten. Mensen zijn hier elkaars bondgenoten. Voortdurend maatschappelijk dialoog is de weg ernaartoe.
Voor leerlingen die kampen met ziekte, gaat het onderwijs niet altijd vanzelf. Marina van Egdom, AIOS M+G 1e fase, profiel JGZ, is ouder van zo’n kind. Haar persoonlijke ervaring heeft ertoe geleid dat ze zich inzet voor haar stage bij het NCJ en dat ze deelnam aan de doorontwikkeling van de interventie MAZL.
Vele gesprekken met kwetsbare cliënten heb ik gevoerd in mijn loopbaan. Voordat ik Nu Niet Zwanger (NNZ) kende, kwam het niet in mij op om kinderwens, seksualiteit en anticonceptie te bespreken tijdens mijn werk als jeugdverpleegkundige.