Ouderschap

Ouderschapstheorie

Werken volgens de ouderschapstheorie van Alice van der Pas biedt professionals een ingang om het contact met ouders (terug) te krijgen. De theorie behandelt drie aannames bij ouderschap en daarnaast wordt ingegaan op vier buffers die het veerkrachtsysteem van ouders vormen.

In de ouderschapstheorie gaat het over drie basisaannames:

1. Elke ouder heeft een besef van verantwoordelijk zijn. Ondanks dat het gedrag van de ouder soms haaks staat op de waarden van de professional, kan je er van uitgaan dat iedere ouder het beste wil voor zijn of haar kind. Ouders willen juist bij professionals het gevoel krijgen dat ze het goed doen.
2. Ouderschap maakt kwetsbaar. Omdat elke ouder het goed wil doen voor zijn kind, leeft er per definitie schuld en schaamte bij elke ouder. Het is niet haalbaar en realistisch om altijd alles goed te doen. Dit maakt het ouderschap kwetsbaar. Een respectvolle, positieve en belangstellende benadering is van belang.
3. Ouders zijn eindverantwoordelijk. De ouder is eigenaar van de situatie en opdrachtgever voor professionals. Dat betekent dat je als professional altijd aansluit bij wat de ouder belangrijk vindt voor het kind. Je kunt in het proces dat de ouder doormaakt van toegevoegde waarde zijn door hem/haar in het ouderschap gerust te stellen, zodat de ouder de grip op of het overzicht over de situatie terug heeft, voordat je aandacht besteed aan het kind.

Bufferdenken

Alice van der Pas vroeg zich af waarom het opvoeden bij veel ouders goed gaat, ondanks dat er veel omstandigheden tegenzitten. Vaak gaan we uit van risicofactoren en beschermende factoren die de draagkracht en draaglast van ouders bepalen. Het gaat om een continu proces waarin ouders steeds opnieuw moeten uitvinden en steeds opnieuw moeten proberen wat op dit moment werkt, bij dit kind, in deze situatie. Een verfijning van dit denken is het buffermodel van de ouderschapstheorie. De buffers vormen het veerkrachtsysteem van ouders. Er zijn vier buffers te onderscheiden: de solidaire gemeenschap, goede taakverdeling, metapositie en ‘goede ouder’-ervaringen.